Na jakość włókna alpak, a tym samym na cenę, jaką będziemy mogli zaproponować potencjalnym nabywcom ma wpływ wiele zmiennych. Zaczynając od doboru zwierząt do hodowli, utrzymania pastwiska, sposobu prowadzenia strzyży aż po selekcję włókien przed wysłaniem ich do przetworzenia bądź samodzielną produkcją – perfekcyjne zgranie wszystkich elementów spoczywa głównie na barkach roztropnego hodowcy. W poniższym artykule opiszemy dla Państwa podstawowe problemy, z którymi mierzy się każdy hodowca tych uroczych stworzeń oraz opiszemy kwestie, na które warto zwrócić uwagę przed zakupem alpak. Na początek kilka słów o hodowli alpak i właściwościach ich włókna.
Liczba hodowców alpak w Polsce z roku na rok rośnie i trend ten wydaje się stały, liczniejsze są również gospodarstwa oferujące na przykład alpakoterapię, czy prowadzące agroturystykę. Wełna alpak jest bardzo poszukiwanym i cenionym materiałem na rynku. Bywa porównywana z kaszmirem, ze względu na jej delikatność i miękkość, wyroby z niej są jednak bardziej wytrzymałe, łatwiejsze w pielęgnacji i lżejsze. Wełna ta bardzo łatwo miesza się z innymi tkaninami, bezproblemowo barwi, choć już jej sama naturalna wielokolorowość daje duże możliwości wyboru. Warto dodać, że wydajność zebranego włókna alpak w porównaniu z kozami kaszmirskimi jest nieporównywalnie większa – z wełny jednej alpaki można zrobić tkaniny, do których potrzeba by było użyć wełny aż 20 kóz kaszmirskich. Ponadto hodowla alpak nie ma negatywnych konsekwencji dla środowiska, a ze względu na sposób zdobywania pokarmu i niski stopień niszczenia pastwiska czyni te przesympatyczne zwierzęta sprzymierzeńcami w dbaniu o dobrostan naszego ekosystemu.
Do najważniejszych czynników kształtujących cenę włókna należą:
Przede wszystkim chcemy, by włókno było dość cienkie, a zarazem jednorodne. Zbyt grube włókno, zazwyczaj powyżej 28 mikronów nie jest przetwarzane, zaś przy zbyt cienkim nie zbierzemy jego satysfakcjonującej ilości. Najlepszym rozwiązaniem jest wyhodowanie zwierząt dających gęste, jednorodne futro o grubości nieprzekraczającej 21 mikronów, gdyż taki produkt będzie gwarancją wysokich wartości estetycznych tkaniny i nie powinien działać drażniąco na skórę. Oprócz tego istotna jest również długość włókien. Są to podstawowe parametry kwalifikacyjne włókna w procesie produkcji. Wełnę o najlepszych i najdelikatniejszych cechach dają jednoroczne alpaki, „baby alpaca” z welonu zwierzęcia jest jednym z najbardziej wartościowych towarów. Warto zanotować, że wpływ ma również kolor włókna, badania wykazały, że najcieńsze są włókna kolorów jasnych, zaś najgrubsze – ciemnych. Na cenę włókna wpływ ma również karbowanie, które wpływa bezpośrednio na miękkość i sprężystość włókna, dzięki temu można łatwiej wyprodukować cieńszą i delikatniejszą przędzę. Włókna są ze sobą lepiej złączone, jednorodne i delikatne, a wyroby bardziej miękkie i niedrażniące.
Ważne jest zatem, by przy doborze zwierząt mieć na uwadze jak największą gęstość cienkiego i jednorodnego włókna oraz dokonywać zakupu zwierząt o prawidłowej budowie, co da nam gwarancje wysokiej jakości włókna.
Każda alpaka powinna być strzyżona przynajmniej raz w roku, dlatego nawet jeśli nie chcemy sprzedawać jej wełny, warto zwrócić uwagę na niektóre z poniższych elementów. Przede wszystkim należy pamiętać o zapewnieniu zwierzętom odpowiednich warunków sanitarnych i jak najlepszego komfortu życia, to bardzo szeroki temat, do omówienia w innym artykule. W kontekście pielęgnacji włókna należy pamiętać o utrzymywaniu czystości na pastwisku, umieszczaniu zwierząt w czystych i osłoniętych pomieszczeniach, prawidłowym zorganizowaniu miejsca strzyży i ochronie przed deszczem.
Należy pamiętać, by nie mieszać włókna z różnych części ciała alpaki i starannie przejrzeć pod kątem niechcianych włosów przewodnich czy innych zanieczyszczeń. Przędzalnie wymagają też, by runo było posegregowane w kategoriach grubości (różnica nie może przekraczać 3 mikronów), zazwyczaj jednolite w kolorze i o równej długości (tutaj różnica może wynosić najczęściej 12 mm).
Warto również współpracować z doświadczonym postrzygaczem, który nie dość, że pomoże właściwie przygotować zwierzę do strzyży, to może jeszcze podpowiedzieć jak lepiej dbac o zwierzęta i ich cenne futro. Dobry postrzygacz na pewno będzie umieć ocenić jakość runa, zanim zacznie strzyc zwierzęta a sam proces przeprowadzi z dbałością. Części ciała alpak należy bowiem strzyc we właściwej kolejności, poczynając od boków i grzbietu, gdzie jest najcieńsze runo i dalej przejść do nóg i brzucha. Oddzielnie strzyże się też szyję.
Produkcja włókna alpak cały czas rośnie a rynek przyjmuje każdą ilośc dobrze wyprodukowanego produktu. Jeśli zadbamy o wysoką jakość produktu i dobry marketing, hodowla szybko stanie się opłacalna. Warto więc od początku przykładać dużą wagę do odpowiedniej selekcji zwierząt do naszej hodowli, aby trafiały do nas właściwe zwierzęta i byśmy mogli zadbać o nie w najlepszy możliwy sposób.
